Bamboo Works बांबू वर्क्स

 Bamboo Works 

बांबू वर्क्स

"बांबू वर्क्स" व्यापाराच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्यांवर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, एखाद्या उमेदवाराला प्रकल्प कार्य, अभ्यासेतर क्रियाकलाप आणि आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

प्रशिक्षणार्थी प्राथमिक प्रथमोपचार, अग्निशामक, पर्यावरण नियमन आणि गृहनिर्माण इत्यादींबद्दल शिकतो. प्रशिक्षणार्थी बांबूच्या वस्तू आणि सुरक्षा साधने ओळखतो. तो बांबू तंत्रज्ञानामध्ये वापरल्या जाणार्‍या विविध हाताची साधने ओळखण्यास आणि ऑपरेट करण्यास सक्षम असेल. बांबूच्या वस्तूंचे जतन करण्यासाठी तो संरक्षक, रंग, धुराची प्रक्रिया आणि रासायनिक प्रक्रिया ओळखतो, योजना करतो आणि लागू करतो. प्रशिक्षणार्थी विविध बांबू प्रक्रिया मशिनरी चालवायला आणि त्यांची देखभाल करायला शिकतो. बांबूच्या उत्पादनांचे वेगवेगळे भाग निश्चित करण्यासाठी तो गोंद मिक्सिंग मशीन आणि विणकाम मशीन चालवण्यास सक्षम आहे. तो ब्लो लॅम्प वापरून बांबूच्या पट्ट्या, स्लिव्हर्स आणि बांबूचे खांब वाकवू शकतो. प्रशिक्षणार्थी बांबूच्या कामात वापरल्या जाणार्‍या वेगवेगळ्या मशीनची समस्यानिवारण आणि देखभाल प्रक्रिया पार पाडण्यास सक्षम असतील. तसेच तो बांबूच्या मसाला तयार करण्याच्या विविध प्रक्रिया आणि विविध प्रसार पद्धती देखील पार पाडू शकतो.

प्रशिक्षणार्थी विविध औद्योगिक हस्तकला उत्पादनांसाठी बांबूच्या योग्य प्रजाती ओळखतो आणि निवडतो. तो फ्री हँड ड्रॉइंगद्वारे विविध भेटवस्तू, स्टेशनरी आयटम डिझाइन करू शकतो. तो संगणकाचे वेगवेगळे भाग ओळखण्यास सक्षम आहे; बूट करते आणि संगणकाची मूलभूत कार्ये चालवते. उत्पादनांचे वेगवेगळे आकार आणि डिझाइन तयार करण्यासाठी तो ऑटोकॅड सॉफ्टवेअर वापरण्यास सक्षम आहे. प्रशिक्षणार्थी नाविन्यपूर्ण भेटवस्तू, स्थिर वस्तूंचे मॉडेल/प्रोटोटाइप डिझाइन करून विविध सजावटीची उत्पादने बनवायला शिकतो. तो फर्निचर, हस्तकला आणि गृहनिर्माण इत्यादी विविध विभागांमध्ये वाकणे आणि जोडण्याच्या विविध प्रक्रिया निवडण्यास आणि लागू करण्यास सक्षम आहे. तो बांबूचे विविध प्रकारचे फर्निचर बनविण्याची विविध तंत्रे आणि प्रक्रिया लागू करण्यास सक्षम आहे; एकसमान आकार आणि उत्पादन खर्च कमी करण्यासाठी जिग्स आणि फिक्स्चरचा वापर करते. तो फिनिशिंग मटेरियल ओळखतो आणि बांबूच्या उत्पादनांच्या फिनिशिंगच्या वेगवेगळ्या पद्धती वापरतो. तसेच, तो आवश्यकतेनुसार उत्पादनासाठी बाजारपेठेतील मागणीनुसार दर्जेदार उत्पादने ओळखू शकतो आणि खर्चाचा अंदाज लावू शकतो.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/श्रम बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरिएंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) या व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT च्या दोन पायनियर योजना आहेत.

सीटीएस अंतर्गत ‘बांबू वर्क्स’ व्यापार आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केला जातो. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (एम्प्लॉयबिलिटी स्किल) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात ओळखले जाते.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 कारागीर म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ कारागीर, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या स्तरापर्यंत वाढू शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 बांबूच्या कामाशी संबंधित उद्योगांमध्ये सामील होऊ शकतात.

 उद्योजक होऊ शकतो.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.