Database System Assistant डेटाबेस सिस्टम अससिस्टन्ट

 Database System Assistant 

डेटाबेस सिस्टम अससिस्टन्ट

डेटाबेस सिस्टम असिस्टंट ट्रेडच्या एक वर्षाच्या कालावधीत उमेदवाराला व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रोजेक्ट वर्क आणि अतिरिक्त अ‍ॅक्टिव्हिटीज हाती घेण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

प्रशिक्षणार्थी संगणक प्रणालीच्या विविध भागांचे प्रात्यक्षिक आणि मायक्रोसॉफ्ट वर्डसह सराव शिकतो. ऑपरेटिंग सिस्टमशी परिचित व्हा आणि सर्व सिस्टम ऍप्लिकेशनसह सराव करा. ऑपरेटिंग सिस्टम आणि इतर सर्व संबंधित अनुप्रयोग सॉफ्टवेअर स्थापित करा. नेटवर्क कनेक्शन आणि ब्राउझिंग इंटरनेट कॉन्फिगर करा. मायक्रोसॉफ्ट एक्सेल वापरून वर्कशीट तयार करा, स्वरूपित करा, संपादित करा. Microsoft Access वापरून सानुकूलित डेटाबेस फाइल्स तयार करा. HTML वापरून वेब पृष्ठे डिझाइन आणि विकसित करा. PHP वापरून वेब पृष्ठे डिझाइन आणि विकसित करा. MySQL स्थापित आणि कॉन्फिगर करा; आणि डेटाबेस डिझाइनसाठी MySQL सिंटॅक्सवर सराव करा. या वर्षाच्या शेवटी प्रशिक्षणार्थी औद्योगिक भेटीवर किंवा अभ्यासक्रमात नमूद केलेल्या प्रकल्पांना जाऊ शकतात.

प्रशिक्षणार्थी एक टेबल तयार करायला शिकतो आणि क्वेरी भाषेचा वापर करून डेटा हाताळतो. 'सिलेक्ट' क्वेरी वापरून टेबलमधून डेटा निवडा आणि डेटाबेस राखा. SQL प्रोग्रामिंग वापरून डेटाबेसमधील व्यवहाराचा सराव करा. XML डेटा लागू करा आणि SQL सर्व्हरमध्ये वापरा. ओपन सोर्स सॉफ्टवेअर टूल्स वापरून ऑनलाइन डेटाबेस सिस्टम डिझाइन करा. माहिती सुरक्षा, सुरक्षा धोके, सुरक्षा भेद्यता आणि जोखीम व्यवस्थापन लागू करून डेटाबेस सिस्टम सुरक्षित करा. डेटाबेस सिस्टम बॅकअप आणि बॅकअप पुनर्संचयित करणे लागू करा. डेटाबेस वापरकर्त्यांसाठी भूमिका आणि कार्ये तयार करून डेटाबेस सिस्टम सुरक्षा लागू करा. वेब सर्व्हर, रिपोर्टिंग सेवा साधने कॉन्फिगर करा आणि वापरा. वर्षाच्या शेवटी प्रशिक्षणार्थी औद्योगिक भेटी किंवा अभ्यासक्रमात नमूद केलेल्या प्रकल्पांना जाऊ शकतात.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ श्रमिक बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरिएंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) या व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT च्या दोन पायनियर योजना आहेत.

सीटीएस अंतर्गत "डेटाबेस सिस्टम असिस्टंट" ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या लोकप्रिय अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (एम्प्लॉयबिलिटी स्किल) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

प्रशिक्षणार्थींनी हे दाखवून दिले पाहिजे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/दस्तऐवजीकरण वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्य करा.

 नोकरी आणि सुधारणा आणि देखभालीचे काम करताना व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये लागू करा.

 जॉबच्या डिझाइनच्या आवश्यकतेनुसार सिस्टम स्पेसिफिकेशन आणि अॅप्लिकेशन सॉफ्टवेअर तपासा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 डेटाबेस सिस्टम सहाय्यक म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि डेटाबेस सिस्टम पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या स्तरापर्यंत वाढू शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) कडे नेणाऱ्या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.