Floriculture & Landscaping फ्लोरीकल्चर अँड लँडस्केपिंग

 Floriculture & Landscaping 

फ्लोरीकल्चर अँड लँडस्केपिंग

"फ्लोरीकल्चर अँड लँडस्केपिंग" व्यापाराच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, एखाद्या उमेदवाराला प्रकल्प कार्य, अभ्यासेतर क्रियाकलाप आणि आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

प्रशिक्षणार्थी कृषी हवामानशास्त्र, हवामानातील विविध घटकांचे महत्त्व आणि शेतीतील हवामान याविषयी शिकतो. मातीचे गुणधर्म, माती व्यवस्थापन, जमिनीतील ओलावा निर्मिती आणि त्याचे संवर्धन. माती आणि त्याचे पुनर्वापर करणारे पाणी आणि त्यांचे व्यवस्थापन यामध्ये सेंद्रिय पदार्थांची भूमिका. मातीची सुपीकता, खते, खते आणि जमिनीची सुपीकता आणि उत्पादकता यांचे व्यवस्थापन. फुलशेती, रोपवाटिका आणि बियाणे उत्पादनाची मूलभूत तत्त्वे. साधे आणि जीभ लेयरिंग, ग्राउंड लेयरिंग, एअर लेयरिंग किंवा गू टीचा सराव करणे. लागवड साहित्य आणि त्यांची लागवड पद्धती इ.

प्रशिक्षणार्थी फुलांच्या पिकांच्या महत्त्वाच्या व्यावसायिक जाती ओळखतात आणि त्यांचा अभ्यास करतात. विशिष्ट फ्लॉवर पिके लागवड करण्यासाठी जमीन आणि बेड तयार करणे. प्लॉट्स आणि गार्डन्सचे लेआउट, होम गार्डन्स, लँडस्केप गार्डन्सचे नियोजन. लँडस्केप प्लांट्सची तयारी आणि अंमलबजावणी गार्डन्स आणि लॉनची देखभाल. फुलांच्या व्यवस्थेसाठी अॅक्सेसरीज आणि कंटेनर. फुलांची व्यवस्था फुलांचे दागिने पुष्पगुच्छ तयार करणे इ. बाटली बाग, टेरॅरियम इ. तयार करणे. फुलांची संरक्षित लागवड. पॉली हाऊस, शेड नेट हाऊस, मल्चिंगची ओळख आणि अभ्यास. मधमाशांच्या प्रजाती आणि वसाहतींचे विविध प्रकार, संस्था आणि मधमाशांच्या पेट्यांशी परिचित होणे.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ श्रमिक बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरिएंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) या व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT च्या दोन पायनियर योजना आहेत.

सीटीएस अंतर्गत ‘फ्लोरीकल्चर अँड लँडस्केपिंग’ ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या लोकप्रिय अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 फ्लोरिकल्चरिस्ट म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ फ्लोरिकल्चरिस्ट, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या पातळीवर जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 फ्लोरल डिझायनर, फुलांचा विक्री प्रतिनिधी, महाव्यवस्थापक (लागवड), महाव्यवस्थापक, (कृषी फार्म) म्हणून सामील होऊ शकतात

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.