Food & Beverages Service Assistant फूड अँड बेव्हरेज सर्व्हिस असिस्टंट

 Food & Beverages Service Assistant 

फूड अँड बेव्हरेज सर्व्हिस असिस्टंट

“फूड अँड बेव्हरेज सर्व्हिस असिस्टंट” ट्रेडच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, एखाद्या उमेदवाराला प्रकल्प कार्य, अभ्यासेतर क्रियाकलाप आणि आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

सुरुवातीला, प्रशिक्षणार्थी प्राथमिक प्रथमोपचार, अग्निशमन, पर्यावरण नियमन आणि घरकाम इत्यादींबद्दल शिकतो. प्रशिक्षणार्थी व्यापार साधने, स्वयंपाकघर उपकरणे आणि स्वयंपाकघरातील ऑपरेशन प्रक्रिया ओळखतो. त्याला वैयक्तिक स्वच्छतेचे महत्त्व, स्वयंपाकघर/स्वयंपाकाची भांडी स्वच्छता, अन्न हाताळणी आणि स्वच्छता संरक्षणात्मक कपडे यांचे महत्त्व समजते. तो कटलरी/क्रोकरी/काचेच्या वस्तू सुरक्षितपणे हाताळण्याचा सराव करतो. प्रशिक्षणार्थी ट्रेवर अन्न/पेये/उपकरणे घेऊन जाऊ शकतो आणि संतुलित करू शकतो. सेवांच्या विविध शैलींच्या पद्धती आणि तंत्रांचा अवलंब करा – अमेरिकन/फ्रेंच/इंग्रजी/भारत. खोली सेवा ऑपरेशन्स करा. प्रशिक्षणार्थी अमेरिकन/इंग्रजी/कॉन्टिनेंटल/भारतीय नाश्ता आणि कॉफीमध्ये नाश्ता लेआउटसाठी रूम सर्व्हिससाठी ट्रेची व्यवस्था आणि सेट करू शकतो. तो ला कार्टे आणि टेबल डी’होट मेनूसाठी कव्हर व्यवस्था आणि सेट करू शकतो. तो पाहुण्यांचे स्वागत करणे, टेबलावर बसणे आणि पाणी देणे, मेनू सादर करणे, ऑर्डर घेणे, कोट, बीओटी वाढवणे, अन्न पिकअप सेवा आणि जेवणाची सेवा शिकतो. प्रशिक्षणार्थी चहा, कॉफी, एरेटेड ड्रिंक्स, मिल्क शेक, ज्यूस, टिसॅन्स इत्यादी नॉन-अल्कोहोलिक पेये देणे शिकतो. रेड वाईन, व्हाईट वाईन, स्पार्कलिंग वाइन इत्यादी अल्कोहोलयुक्त पेये सर्व्ह करा, आंबलेली पेये, बिअर इ. व्होडका/रम सारखे स्पिरिट्स सर्व्ह करा. / व्हिस्की/ ब्रँडी/ टकीला इ. मॉकटेल, व्हिस्की आधारित कॉकटेल, जिन आधारित कॉकटेल, वोडका आधारित कॉकटेल आणि रम आधारित कॉकटेल तयार करा, सर्व्ह करा आणि वितरित करा. सिगार, सिगारेट सर्व्ह करा आणि ऍश ट्रे बदला. चीज इत्यादी सर्व्ह करा सॅलड्स, आईस्क्रीम आणि सूप सर्व्ह करा. रेस्टॉरंटचे लेआउट डिझाइन करा. उपक्रम वेगळे करा आणि लॉग बुक्स, रेकॉर्ड, प्रोफॉर्मा सांभाळा.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ श्रमिक बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरिएंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) या व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT च्या दोन पायनियर योजना आहेत.

CTS अंतर्गत ‘फूड अँड बेव्हरेजेस सर्व्हिस असिस्टंट’ ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या लोकप्रिय अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (एम्प्लॉयबिलिटी स्किल) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 दस्तऐवज वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित पॅरामीटर्सचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 कारागीर म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ कारागीर, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या स्तरापर्यंत वाढू शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.