Housekeeper होऊसकिपर

 Housekeeper 

होऊसकिपर 

एक वर्षाच्या कालावधीत "होऊसकिपर " ट्रेडमध्ये, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रकल्प कार्य, अभ्यासेतर उपक्रम आणि औद्योगिक भेटी देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

प्रशिक्षणार्थी प्राथमिक प्रथमोपचार, अग्निशमन, पर्यावरण नियमन आणि घरकाम इत्यादींबद्दल शिकतो. प्रशिक्षणार्थी वैयक्तिक स्वच्छता, स्वच्छता आणि पर्यावरणाच्या स्वच्छतेची मूलभूत तत्त्वे लागू करतो. तो मूलभूत आणि विशेष स्वच्छता प्रक्रिया, स्वच्छतागृहांची देखभाल करतो. तो पाणी प्रक्रिया आणि शुद्धीकरण, जीवाणू काढून टाकण्याच्या वेगवेगळ्या प्रक्रिया शिकतो. प्रशिक्षणार्थी आवारातील अवांछित वास काढून टाकण्याचे आणि नियंत्रण करण्याच्या तंत्राचे ज्ञान गोळा करतात. तो घन, द्रव कचरा हाताळण्याच्या आणि विल्हेवाट लावण्याच्या पद्धती शिकतो. वेगवेगळ्या अग्निशमन उपकरणांद्वारे आग नष्ट करण्याच्या पद्धती आणि नैसर्गिक आपत्तींमुळे उद्भवणाऱ्या धोकादायक परिस्थिती हाताळण्याची जागरुकता त्याला माहीत आहे. तो कीटक, उंदीर आणि प्राण्यांच्या उपद्रवाची खबरदारी, नियंत्रण आणि निर्मूलन यावर देखरेख करण्यास सक्षम असेल.

प्रशिक्षणार्थी बोर्डर्स, कर्मचारी आणि अभ्यागतांना आनंददायी वातावरण राखण्यास शिकतो. तो सॉफ्ट फर्निशिंगची सौंदर्यपूर्ण आणि योग्य व्यवस्था करायला शिकतो. प्रशिक्षणार्थी विविध क्षेत्रांतील प्रकाशयोजनांची परिमाणात्मक आणि गुणात्मक आवश्यकता शिकतो. प्रशिक्षणार्थी तागाच्या सेवांमध्ये ज्ञान प्राप्त करतो, उदा. निवड, खरेदी, साठवण, निर्जंतुकीकरण, बदली आणि लेखा. प्रशिक्षणार्थी घरातील उपकरणे सांभाळण्यास शिकतो. प्रशिक्षणार्थी निवासस्थानाच्या अंतर्गत आणि बाह्य पर्यावरणीय स्वच्छतेचे पर्यवेक्षण देखील करतो आणि संसर्ग नियंत्रण उपाय करतो. तो विविध हाउसकीपिंग रेकॉर्ड आणि दस्तऐवजांचे निरीक्षण करतो आणि देखरेख करतो. तो साहित्य आणि सेवा व्यवस्थापन डेटा राखण्यासाठी मूलभूत संगणक ऑपरेशन्सचे ज्ञान प्राप्त करतो. प्रशिक्षणार्थी वर्षाच्या अखेरीस विविध हॉटेल्समध्ये दोन आठवड्यांचे नोकरीवर प्रशिक्षण घेतात ज्यामुळे त्यांना मेजवानी आणि निवासाच्या वातावरणात अधिक व्यावहारिक संपर्क मिळतो.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/श्रम बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमांची श्रेणी देते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

ITIs च्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या CTS अंतर्गत “हाउसकीपर” ट्रेड हा एक लोकप्रिय अभ्यासक्रम आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्रात (रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 हाऊसकीपर म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ हाऊसकीपर, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या पातळीवर जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.