Rubber Technician रबर टेक्निशियन

 Rubber Technician 

रबर टेक्निशियन

एक वर्षाच्या कालावधीत उमेदवाराला व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान, अभियांत्रिकी रेखाचित्र, कार्यशाळा विज्ञान आणि गणना आणि नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित रोजगार कौशल्य या विषयांवर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रोजेक्ट वर्क आणि एक्स्ट्रा करिक्युलर अॅक्टिव्हिटीज करण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:

प्रशिक्षणार्थी दुकानाच्या मजल्यावर सुरक्षा नियमांचे पालन करतील आणि आपत्कालीन परिस्थितीत अग्निशमन उपकरणे पार पाडतील. शीट बनवण्याची प्रक्रिया, कोरड्या रबर सामग्रीसाठी फील्ड लेटेक्सची चाचणी आणि एकूण घन पदार्थ समजून घेण्यासाठी ते रबर लागवड ओळखतील. ते सतत सेंट्रीफ्यूजिंग, क्रीमिंग एजंट्सच्या सहाय्याने फील्ड लेटेक्सचे क्रीमिंग आणि क्रीम लेटेक्सचे डीआरसी निर्धारण यांच्या मुख्यांशी परिचित होतील. ते शीट रबर तयार करण्याची पद्धत, लेटेक्स गोळा करण्याच्या विविध प्रक्रिया, पातळ करणे, कोग्युलेशन, शीटिंग आणि वाळवणे आणि शीट रबरचे ग्रेडिंग लागू करण्यास सक्षम असतील. प्रशिक्षणार्थी घाण सामग्री, अस्थिर पदार्थ, राख, नायट्रोजन, प्लास्टिसिटी (P0) आणि प्लॅस्टीसिटी रिटेन्शन इंडेक्स (पीआरआय) यांसारख्या विशिष्ट मापदंडांवर आधारित टीएसआर चाचणीची प्रक्रिया स्पष्ट करण्यास सक्षम असतील. ते सुरक्षेच्या खबरदारीचे निरीक्षण करणारी साधने, उपकरणे आणि मशीनची काळजी घेण्यास आणि देखभाल करण्यास सक्षम असतील आणि रबर उद्योगात वापरल्या जाणार्‍या विविध उपकरणांची ओळख, ऑपरेट, समस्यानिवारण आणि देखभाल करण्यास सक्षम असतील. प्रशिक्षणार्थी मिक्सिंगच्या क्रमासह मिक्सिंग तंत्राची योजना आणि अंमलबजावणी करतील आणि ते बदल पाहतील आणि या नमुन्यांची प्लॅस्टिकिटी शोधून काढतील आणि रबर फिलर मिक्स तयार करतील. प्रशिक्षणार्थी निरनिराळ्या प्रकारच्या रबरची ओळख करून घेतील, गोळा करतील आणि पावडरिंग आणि गरम करून टाकाऊ रबर उत्पादनांवर पुन्हा हक्क सांगण्याची पद्धत आणि त्यांना संपूर्ण रबर कंपाउंडिंग घटकांचे मिश्रण करून परिचित होईल. रिओमीटरवरील भिन्न उपचार प्रणाली असलेल्या वेगवेगळ्या रबर संयुगांचा बरा होण्याची वेळ निश्चित करा आणि रिओग्राफमधून संयुगेचे उपचार वर्तन. प्रशिक्षणार्थी NR/SBR, NR/PB इत्यादी रबरांचे मिश्रण तयार करतील. रबर उद्योगात वापरल्या जाणार्‍या विविध मिश्रण उपकरणांची ओळख, ऑपरेट, समस्यानिवारण आणि देखभाल करतील. ते कोग्युलेंट्स तयार करतील, आवश्यक जाडीसाठी लेटेक्स कंपाऊंडमध्ये आधी बुडवून, महत्त्वाच्या बुडवलेल्या वस्तूंसाठी विशिष्ट कंपाऊंड फॉर्म्युलेशन वापरून विविध बुडविलेले उत्पादन, प्लास्टर ऑफ पॅरिसचा वापर करून मोल्ड, कंपाउंडिंग आणि मोल्डिंग प्रक्रिया आणि फिनिशिंग. ते लेटेक्स फोम कंपाऊंड तयार करतील, हॉबार्ट मिक्सरवर फ्रॉथिंग करतील, गरम झालेल्या साच्यात हस्तांतरित करतील, व्हल्कनायझेशन, धुणे आणि कोरडे करणे आणि मिश्रणाचा वापर करून टायर ट्रेड संयुगे देखील तयार करतील. प्रशिक्षणार्थी योग्य संयुगे मिसळण्यास आणि उत्पादने तयार करण्यास सक्षम असतील उदा. मायक्रो सेल्युलर रबर, चटई, एक्सट्रूडेड बीडिंग, हाताने बनवलेल्या नळी, कागदाचे वजन, वॉशर आणि इंजेक्शन बाटलीच्या टोप्या, गॅस्केट, सील आणि विविध हातमोजे आणि त्याचे गुणधर्म आणि गुणवत्ता तपासा. ते घर्षण प्रतिकार, कडकपणा, सूज निर्देशांक, कॉम्प्रेशन प्रतिरोध आणि उष्णता निर्माण आणि फ्लेक्सिंगसाठी चाचणी घेतील.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/श्रम बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरियंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

CTS अंतर्गत रबर तंत्रज्ञ व्यापार ITIs च्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केला जातो. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्रामध्ये (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करतात, तर मुख्य क्षेत्र (कार्यशाळा गणना विज्ञान, अभियांत्रिकी रेखाचित्र आणि रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करतात. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

प्रशिक्षणार्थींनी हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/दस्तऐवजीकरण वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेची योजना करा आणि व्यवस्थापित करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा.

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा.

 नोकरी आणि सुधारणा आणि देखभालीचे काम करताना व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये लागू करा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 रबर तंत्रज्ञ म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ रबर तंत्रज्ञ, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या पातळीवर जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 रबर उद्योगात सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.