Stone Mining Machine Operator स्टोन मायनिंग मशीन ऑपरेटर

 Stone Mining Machine Operator 

स्टोन मायनिंग मशीन ऑपरेटर

“स्टोन मायनिंग मशीन ऑपरेटर” ट्रेडच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रकल्प कार्य, अभ्यासक्रमेतर उपक्रम आणि नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत: -

प्रशिक्षण कालावधी दरम्यान प्रशिक्षणार्थी औद्योगिक शिस्त आणि कामकाजाचे वातावरण, अग्निशामक उपकरणांसह सुरक्षा आणि त्यांचे उपयोग शिकेल. प्रशिक्षणार्थी दगडांचे विविध प्रकार, त्यांचे आकारमान आणि सजावट, व्यावसायिक प्रकार आणि दगडांमधील विविध प्रकारचे पोत ओळखतील. ते दगडांची ताकद, रासायनिक रचना आणि भौतिक वैशिष्ट्ये शोधण्याच्या पद्धती देखील लागू करतील. ते साध्या फिटिंग ऑपरेशन्स, हॅक अॅविंग, पंचिंग आणि फाइलिंगसह परिचित असतील. चिन्हांकित साधने आणि त्यांचे उपयोग. व्हर्नियर कॅलिपर, मायक्रोमीटरचा वापर आणि ड्रिल टॅप आणि डाय वापरण्याची पद्धत. प्रशिक्षणार्थी हॅक सॉ फ्रेम आणि ब्लेडचे प्रकार, व्हर्नियर कॅलिपर आणि मायक्रोमीटर आणि त्यांचा वापर ओळखण्यास सक्षम असतील. प्रशिक्षणार्थींना विजेचे मूलभूत ज्ञान मिळेल. विद्युत मोजमाप यंत्रांचे स्पष्टीकरण Ammeters, Voltmeter आणि Energymeter. ते डायमेंशनल स्टोन अर्थात संगमरवरी, ग्रॅनाइट, वाळूचा दगड, कोटा स्टोन (फ्लॅगी लाइमस्टोन), स्लेट इ.च्या वैशिष्ट्यांचे ज्ञान देखील प्राप्त करतील. पेट्रोग्राफिक तपासणीद्वारे खनिज ओळखणे. ते ओव्हर बोझ काढून टाकणे, ड्रिलिंग, होल अलाइनमेंट, ब्लास्टिंग वायर सॉ कटिंग, रॉक मास सेपरेशन, ब्लॉक साइझिंग, मटेरियल हँडलिंग, ब्लॉक उत्खनन वाहतूक इत्यादीसारख्या विविध खाण ऑपरेशन्ससाठी वापरल्या जाणार्‍या मशिनरी आणि तंत्रांचे ऑपरेशन ओळखण्यास सक्षम होतील. वेगवेगळे दगड, प्रतिबंधक ऑपरेशन्स आणि शीतलक वापर. प्रशिक्षणार्थींना मुख्य ब्लॉकचे पृथक्करण (बेंच उलटणे) - हायड्रोलिक जॅक, जॅक हॅमर, स्प्लिटिंग बॅग, एअर बॅग, वायवीय (पाणी) पिशवी, ब्लॉकचे हायड्रोलिक एक्साव्हेटर्स इत्यादींचे ज्ञान मिळेल. प्रशिक्षणार्थी दगड खाण, विश्लेषण यांचा अभ्यास करतील. डिपॉझिट्स, मॅन्युअल खाण, वाळू दगड खाण, स्लेट खाण आणि ग्रॅनाइट खाण, फ्लॅगी चुनखडी खाण इ. ते मॅन्युअल आणि यांत्रिक खाणकामाचे विविध प्रकार ओळखतील. ते खाणकामाची मॅन्युअल आणि यांत्रिक पद्धत आणि संगमरवरी खाणकामाच्या विविध ऑपरेशन्स लागू करतील. ते हायड्रॉलिक जॅक, स्प्लिटिंग बॅग-एअर बॅग यांसारख्या मुख्य ब्लॉक वेगळे करण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या विविध यंत्रसामग्रीचे ज्ञान प्राप्त करतील. ते कचरा रॉक हायड्रॉलिक एक्स्कॅव्हेटर, फ्रंट एंड लोडर काढण्यासाठी वापरल्या जाणार्‍या मशिनरी देखील ओळखतील. ते ब्लॉक हँडलिंग मशिनरी-जिब क्रेन, डेरिक क्रेन, मोबाइल क्रेन आणि फ्रंट लोडर लागू करू शकतात. ते सेवा मशीनरी-पॉवर जनरेटर, एअर कॉम्प्रेसर देखील लागू करतील. ते वायू प्रदूषण आणि जल प्रदूषण नियंत्रण उपकरणांवर अभ्यास करतील. ते खाणींमध्ये खाण सुरक्षा साधने वापरण्याची पद्धत लागू करू शकतात.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ श्रमिक बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरियंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

CTS अंतर्गत स्टोन मायनिंग मशीन ऑपरेटर ट्रेड आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केला जातो. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (रोजगार कौशल्य) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

प्रशिक्षणार्थींनी हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/दस्तऐवजीकरण वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेची योजना करा आणि व्यवस्थापित करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा.

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा.

 नोकरी आणि सुधारणा आणि देखभालीचे काम करताना व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये लागू करा.

 कामकाजासाठी कार्य/नोकरी तपासा, कार्य/नोकरीमधील त्रुटी ओळखा आणि दुरुस्त करा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 तंत्रज्ञ म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ तंत्रज्ञ, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या स्तरापर्यंत जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी व्यापारात क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 दगड खाण उद्योगात स्टोन मायनिंग मशीन ऑपरेटर म्हणून सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.