Travel & Tour Assistant ट्रॅव्हल अँड टूर असिस्टंट

 Travel & Tour Assistant 

ट्रॅव्हल अँड टूर असिस्टंट

"ट्रॅव्हल अँड टूर असिस्टंट" ट्रेडच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्य यावर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रोजेक्ट वर्क, अभ्यासेतर उपक्रम आणि नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:-

प्रशिक्षणार्थी प्रवास आणि पर्यटन उद्योग, कर्तव्ये, जबाबदाऱ्या, प्रवास आणि टूर सेवा कर्मचार्‍यांच्या करिअरच्या संधी इत्यादींबद्दल शिकतो. प्रशिक्षणार्थी पर्यटनाचे वेगवेगळे घटक आणि घटक ओळखतो. त्याला पर्यटन प्रेरणेचे महत्त्व, आंतरराष्ट्रीय आणि राष्ट्रीय पर्यटनाच्या वाढीवर आणि विकासावर परिणाम करणारे घटक, संवाद कौशल्य विकसित करणे, पाहुण्यांशी संवाद साधताना योग्य वृत्ती, सभ्यता आणि देहबोली यांसारखे व्यक्तिमत्व गुण समजतात. प्रशिक्षणार्थी हॉटेल्स, ट्रान्सपोर्ट एजन्सी आणि पर्यटन उद्योगातील इतर विभागांशी संपर्क व्यवस्था आणि सेटअप करायला शिकतो. तो प्रवास औपचारिकता - पासपोर्ट, व्हिसा इत्यादींबद्दल शिकतो. तो टूर प्लॅनिंग आणि प्रोग्रामिंग जसे की प्रवास माहिती आणि पर्यटन आरक्षण रद्द करणे, तिकीट तयार करणे आणि टूर पॅकेज चिन्हांकित करणे इत्यादींचा सराव करतो. तो मार्केट रिसर्च आणि टूर पॅकेज फॉर्म्युलेशन, असेंबलिंग, प्रक्रिया आणि शिकतो. गंतव्यस्थानात माहिती प्रसारित करणे, प्रवासाची तयारी आणि टूर नंतरचे व्यवस्थापन.

प्रशिक्षणार्थी भारतातील पर्यटनाच्या वाढीबद्दल आणि विकासाबद्दल शिकतो, वारसा, शास्त्रीय, धार्मिक आणि इतर आकर्षक पर्यटन संसाधने आणि पर्यटकांसाठी उपलब्ध सुविधांबद्दल माहिती गोळा करतो. त्याला पर्यटन प्रोत्साहन महोत्सव, संग्रहालय आणि आर्ट गॅलरी, महत्त्वाचे पर्यटन सर्किट इत्यादींचे ज्ञान मिळते. माहिती गोळा करणे आणि कॅलेंडर, नकाशे इत्यादी तयार करणे. त्याला पर्यटन विपणन आणि विक्री प्रोत्साहनासाठी एसटीपी (विभाजन, लक्ष्यीकरण आणि स्थिती) चे ज्ञान प्राप्त होते. त्याला प्रवासी कार्यालय व्यवस्थापनाची प्रक्रिया समजते, विमानचालन भूगोल- वेळ फरक, फ्लाइट वेळ, निघून गेलेला वेळ, बुकिंग परिचय, महत्त्वाची विमानसेवा, भारतीय विमानतळ, देशांतर्गत तिकीटाचे कोडिंग आणि डीकोडिंग इत्यादी फीचर्स सुविधा समजावून सांगून पॅकेज विकणे. प्रशिक्षणार्थी खर्चाची संकल्पना, सॉफ्टवेअर पॅकेजेस, पर्यटनाशी संबंधित वेबसाइट्स वापरून टूरचे नियोजन आणि कार्यक्रम करायला शिकतो. अपघातांचे वेगवेगळे स्रोत ओळखा आणि दौऱ्यावर विचारात घ्यायची खबरदारी, विविध सुरक्षा उपकरणे हाताळणे.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/ श्रमिक बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे अनेक व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रम ऑफर करते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरिएंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) या व्यावसायिक प्रशिक्षण मजबूत करण्यासाठी DGT च्या दोन पायनियर योजना आहेत.

सीटीएस अंतर्गत ‘प्रवास आणि टूर असिस्टंट’ ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशभरात वितरित केल्या जाणार्‍या लोकप्रिय अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (एम्प्लॉयबिलिटी स्किल) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 पॅरामीटर्स/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित पॅरामीटर्सचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 ट्रॅव्हल आणि टूर असिस्टंट म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि मॅनेजरच्या स्तरापर्यंत जाऊ शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.