Weaving Technician for Silk & Woolen Fabrics वेवींग टेक्निशियन फॉर सिल्क अँड वुलन फॅब्रिक्स

 Weaving Technician for Silk & Woolen Fabrics 

वेवींग टेक्निशियन फॉर सिल्क अँड वुलन फॅब्रिक्स

“वेवींग टेक्निशियन फॉर सिल्क अँड वुलन फॅब्रिक्स” व्यापाराच्या एक वर्षाच्या कालावधीत, उमेदवाराला नोकरीच्या भूमिकेशी संबंधित व्यावसायिक कौशल्य, व्यावसायिक ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्यांवर प्रशिक्षण दिले जाते. या व्यतिरिक्त, आत्मविश्वास वाढवण्यासाठी उमेदवाराला प्रोजेक्ट वर्क, अभ्यासेतर उपक्रम आणि नोकरीवर प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपवली जाते. व्यावसायिक कौशल्य विषयांतर्गत समाविष्ट असलेले विस्तृत घटक खालीलप्रमाणे आहेत:

एका वर्षाच्या कालावधीत प्रशिक्षणार्थी उद्योगात वापरल्या जाणार्‍या कच्च्या मालासह विणकाम यंत्राच्या ऑपरेशनचे प्रकार ओळखतील. ते विविध प्रकारचे फायबर, सूत आणि त्याची वैशिष्ट्ये देखील ओळखतील. त्यांना लूमचे भाग निवडणे, सराव करणे आणि ऑपरेशनचे निरीक्षण करण्याचे प्रशिक्षण दिले जाईल. ते बॉबिन आणि शंकू तयार करण्यास सक्षम असतील आणि मसुदा तयार करणे, डेंटिंग करणे, यंत्रमाग चालवणे इत्यादी कार्ये पार पाडू शकतील. ते विणकाम यंत्रांमध्ये प्राथमिक हालचाली, दुय्यम हालचाली आणि सहायक हालचाली देखील चालवतील. ते विणलेल्या फॅब्रिक दोषांची कारणे आणि उपाय ओळखतील. ते रेशीम आणि लोकरीच्या कापडांच्या विणकामात अवलंबलेल्या विविध नमुन्यांचे विश्लेषण करण्यात मदत करतात. ते रेशीम आणि लोकरीचे कापड पूर्ण करण्यासाठी पद्धती देखील लागू करतील. प्रशिक्षणादरम्यान, प्रशिक्षणार्थी ड्राफ्ट आणि पेग प्लॅनसह साध्या विणकाम, टवील आणि सॅटिनची रचना करण्यास मदत करतील. ते दुमडलेल्या धाग्याच्या किंमतीचा अंदाज आणि सूत मोजणीसाठी रूपांतरण तक्त्याची गणना करण्यात मदत करतील. ते यंत्रमागाचे वेगवेगळे भाग, यंत्रमागाची ठळक वैशिष्ट्ये आणि लोकरीच्या कपड्यांसाठी लूमची ट्यूनिंग ओळखतील. ते विविध डॉबी आणि जॅकवर्ड मोशनचे कार्य ओळखू शकतात आणि निवडू शकतात. विणलेल्या फॅब्रिकची भिन्न रचना तयार करण्यासाठी ते आलेख कागदावर जॅकवर्ड डिझाइन आणि हार्नेस माउंटिंग आणि कार्ड कटिंग तयार करण्यास सक्षम असतील. ते विविध प्रकारच्या शटल लेस लूमसाठी विविध प्रकारचे वेफ्ट इन्सर्शन सिस्टीम तयार करण्यास सक्षम असतील. ते रेशीम आणि लोकरीच्या कपड्यांचे दोष, कारणे आणि उपाय ओळखतील. ते रेशीम आणि लोकरीचे कापड पूर्ण करू शकतात.

कौशल्य विकास आणि उद्योजकता मंत्रालयाच्या अंतर्गत प्रशिक्षण महासंचालनालय (DGT) अर्थव्यवस्थेच्या/श्रम बाजाराच्या विविध क्षेत्रांच्या गरजा पूर्ण करणारे व्यावसायिक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमांची श्रेणी देते. व्यावसायिक प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रशिक्षण महासंचालनालयाच्या (DGT) अंतर्गत दिले जातात. क्राफ्ट्समन ट्रेनिंग स्कीम (CTS) व्हेरियंटसह आणि अॅप्रेंटिसशिप ट्रेनिंग स्कीम (ATS) हे व्यावसायिक प्रशिक्षणाचा प्रसार करण्यासाठी DGT चे दोन पायनियर कार्यक्रम आहेत.

CTS अंतर्गत ‘सिल्क अँड वूलन फॅब्रिक्ससाठी विणकाम तंत्रज्ञ’ ट्रेड हा आयटीआयच्या नेटवर्कद्वारे देशव्यापी अभ्यासक्रमांपैकी एक आहे. अभ्यासक्रम एक वर्ष कालावधीचा आहे. यात प्रामुख्याने डोमेन क्षेत्र आणि कोर क्षेत्र समाविष्ट आहे. डोमेन क्षेत्र (व्यापार सिद्धांत आणि व्यावहारिक) व्यावसायिक कौशल्ये आणि ज्ञान प्रदान करते, तर मुख्य क्षेत्र (एम्प्लॉयबिलिटी स्किल) आवश्यक मूलभूत कौशल्ये, ज्ञान आणि जीवन कौशल्ये प्रदान करते. प्रशिक्षण कार्यक्रम उत्तीर्ण केल्यानंतर, प्रशिक्षणार्थींना DGT द्वारे राष्ट्रीय व्यापार प्रमाणपत्र (NTC) प्रदान केले जाते जे जगभरात मान्यताप्राप्त आहे.

उमेदवारांनी मोठ्या प्रमाणावर हे दाखवणे आवश्यक आहे की ते सक्षम आहेत:

 तांत्रिक मापदंड/कागदपत्रे वाचा आणि त्याचा अर्थ लावा, कामाच्या प्रक्रियेचे नियोजन आणि आयोजन करा, आवश्यक साहित्य आणि साधने ओळखा;

 सुरक्षा नियम, अपघात प्रतिबंधक नियम आणि पर्यावरण संरक्षण अटी यांचा योग्य विचार करून कार्ये करा;

 नोकरी करत असताना व्यावसायिक कौशल्य, ज्ञान आणि रोजगारक्षमता कौशल्ये वापरा.

 हाती घेतलेल्या कार्याशी संबंधित तांत्रिक बाबींचे दस्तऐवजीकरण करा.

2.2 प्रगती पथ

 तंत्रज्ञ म्हणून उद्योगात सामील होऊ शकतो आणि वरिष्ठ तंत्रज्ञ, पर्यवेक्षक म्हणून पुढे प्रगती करू शकतो आणि व्यवस्थापकाच्या स्तरापर्यंत वाढू शकतो.

 संबंधित क्षेत्रात उद्योजक होऊ शकतो.

 नॅशनल अॅप्रेंटिसशिप सर्टिफिकेट (NAC) मिळवून देणार्‍या विविध प्रकारच्या उद्योगांमध्ये शिकाऊ कार्यक्रमात सामील होऊ शकतात.

 ITIs मध्ये प्रशिक्षक होण्यासाठी क्राफ्ट्स इन्स्ट्रक्टर ट्रेनिंग स्कीम (CITS) मध्ये सामील होऊ शकतात.

 उद्योगात विणकाम मास्टर म्हणून सामील होऊ शकतात.

 DGT अंतर्गत प्रगत डिप्लोमा (व्यावसायिक) अभ्यासक्रमांना लागू होऊ शकतात.